Het culturele leven in Olomouc floreert. Er zijn bijna wekelijks wel concerten. Doordat toegangskaartjes weinig kosten, en mijn vriendin die in de Filharmonie speelt ook nog wel eens wat voor me weet te bemachtigen, floreert mijn eigen culturele leven dus ook.
Het liefste ga ik naar concerten met koor, orkest en solisten. Dan is er niet alleen veel te horen, maar ook veel te zien. Fascinerend is dat. Achter het orkest en de solisten smelt het koor samen als een harmonisch geheel. En toch zijn er altijd types die eruit springen. Altijd die heer met de straffe snor. de dames met de korte kapsels en strenge gezichten, en de paar koorleden die zo ingespannen vanuit hun tenen staan te zingen dat hun hele lichaam heen en weer zwaait. Er zijn wijd opengensperde monden, benepen monden, rondgetuite monden, enthousiaste monden, en verveelde monden. Tegen deze achtergrond schitteren de solisten als paradijsvogels. De dames met elegante jurken en onberispelijke lippenstift en flonkerende oorbellen, en de heren netjes in avondkostuum, en ze kijken wat streng en onbereikbaar, en als ze dan beginnen te zingen, overstemmen ze met gemak dat grote koor, en verbaas je je - met alle respect - over het geluid dat vanuit longen en langs stembanden alle hoeken en gaten van de kathedraal weet te vullen. En dan de dirigent. Alsof er onzichtbare touwtjes vanuit zijn handen naar alle instrumenten van het orkest en alle zangers gaat, waarmee hij de muziek choreografeert, laat dansen, aanzwellen, versnellen en vertragen en doet verstommen.
Het concert waar ik vanavond ben is het Requiem van Dvořak. Koor en orkest zijn amateur, maar de solisten niet, hoewel de bariton wat beknepen klinkt. Maar hij komt ook wat sacherijnig over, en hij draagt enkelsokken, dus het verbaast me ook weer niet helemaal. Het concert is prachtig, maar het is ook imperfect. En dan is mijn respect voor deze dirigent groter dan voor die van een geolied symfonieorkest, want hij moet koor en orkest toch maar langs alle gevaarlijke passages loodsen, en opgewekt doorgaan na de slippertjes. De avond komt tot een fabuleuze - zij het iets opgejaagde - climax, en vooral de solisten brengen het Requiem tot een waardig einde.
Nog niet lang geleden was ik trouwens bij een concert waarvoor ook een kinderkoor was ingevlogen, die een kleine rol had te vervullen. De kinderen stonden opgesmukt en onwennig in hun koorkleren te draaien. Midden in hun deel moest een kind overgeven, en werd vlot afgevoerd door een begeleider. Het koor zong dapper door, maar het meisje dat links stond, kon zich niet over haar ongeloof heenzetten, en bleef voor de rest van het stuk met walging naar het braaksel kijken. Maar dat terzijde.
Mijn eigen culturele leven beleefde haar hoogtepunt drie jaar geleden. Ondanks mijn geringe kennis van het notenschrift en de Tsjechische taal, had ik toch al in diverse koortjes gezongen. Maar dit keer werd ik door een vriendin meegesleept naar een koorweekend waar ik van te voren het fijne niet helemaal van wist. Het bleek een weekend voor koorleiders en organisten van de Evangelisch Lutherse kerk. Het geheel stond onder leiding van een Zweedse dirigent, die Duits sprak, dat vertaald werd naar het Tsjechisch. We zongen in Latijnse, Zweedse en Tsjechische kerkmuziek. Heel verwarrend allemaal. Wat de muziek betreft het had het meisje naast me gelukkig een harde stem waar ik me erg aan optrok. Toen het concert op zondagmiddag was aangebroken, wachtte me enkele verassingen. Ten eerste was het meisje met de harde stem vroegtijdig naar huis gegaan. Ten tweede stond ik op de voorste rij, volledig in het blikveld van de Zweedse dirigent. Ten derde werd het hele concert gefilmd. Het ergste was het gezicht in de plooi te houden tijdens de dodelijk saaie orgelintermezzo's. Het was ook nog eens erg koud in de dorpskerk, dat behalve familie van de koorleden maar een handjevol belangstellenden telde. Het viel dus allemaal niet mee, dat hoogtepunt van mijn culturele leven.
Het liefste ga ik naar concerten met koor, orkest en solisten. Dan is er niet alleen veel te horen, maar ook veel te zien. Fascinerend is dat. Achter het orkest en de solisten smelt het koor samen als een harmonisch geheel. En toch zijn er altijd types die eruit springen. Altijd die heer met de straffe snor. de dames met de korte kapsels en strenge gezichten, en de paar koorleden die zo ingespannen vanuit hun tenen staan te zingen dat hun hele lichaam heen en weer zwaait. Er zijn wijd opengensperde monden, benepen monden, rondgetuite monden, enthousiaste monden, en verveelde monden. Tegen deze achtergrond schitteren de solisten als paradijsvogels. De dames met elegante jurken en onberispelijke lippenstift en flonkerende oorbellen, en de heren netjes in avondkostuum, en ze kijken wat streng en onbereikbaar, en als ze dan beginnen te zingen, overstemmen ze met gemak dat grote koor, en verbaas je je - met alle respect - over het geluid dat vanuit longen en langs stembanden alle hoeken en gaten van de kathedraal weet te vullen. En dan de dirigent. Alsof er onzichtbare touwtjes vanuit zijn handen naar alle instrumenten van het orkest en alle zangers gaat, waarmee hij de muziek choreografeert, laat dansen, aanzwellen, versnellen en vertragen en doet verstommen.
Het concert waar ik vanavond ben is het Requiem van Dvořak. Koor en orkest zijn amateur, maar de solisten niet, hoewel de bariton wat beknepen klinkt. Maar hij komt ook wat sacherijnig over, en hij draagt enkelsokken, dus het verbaast me ook weer niet helemaal. Het concert is prachtig, maar het is ook imperfect. En dan is mijn respect voor deze dirigent groter dan voor die van een geolied symfonieorkest, want hij moet koor en orkest toch maar langs alle gevaarlijke passages loodsen, en opgewekt doorgaan na de slippertjes. De avond komt tot een fabuleuze - zij het iets opgejaagde - climax, en vooral de solisten brengen het Requiem tot een waardig einde.
Nog niet lang geleden was ik trouwens bij een concert waarvoor ook een kinderkoor was ingevlogen, die een kleine rol had te vervullen. De kinderen stonden opgesmukt en onwennig in hun koorkleren te draaien. Midden in hun deel moest een kind overgeven, en werd vlot afgevoerd door een begeleider. Het koor zong dapper door, maar het meisje dat links stond, kon zich niet over haar ongeloof heenzetten, en bleef voor de rest van het stuk met walging naar het braaksel kijken. Maar dat terzijde.
Mijn eigen culturele leven beleefde haar hoogtepunt drie jaar geleden. Ondanks mijn geringe kennis van het notenschrift en de Tsjechische taal, had ik toch al in diverse koortjes gezongen. Maar dit keer werd ik door een vriendin meegesleept naar een koorweekend waar ik van te voren het fijne niet helemaal van wist. Het bleek een weekend voor koorleiders en organisten van de Evangelisch Lutherse kerk. Het geheel stond onder leiding van een Zweedse dirigent, die Duits sprak, dat vertaald werd naar het Tsjechisch. We zongen in Latijnse, Zweedse en Tsjechische kerkmuziek. Heel verwarrend allemaal. Wat de muziek betreft het had het meisje naast me gelukkig een harde stem waar ik me erg aan optrok. Toen het concert op zondagmiddag was aangebroken, wachtte me enkele verassingen. Ten eerste was het meisje met de harde stem vroegtijdig naar huis gegaan. Ten tweede stond ik op de voorste rij, volledig in het blikveld van de Zweedse dirigent. Ten derde werd het hele concert gefilmd. Het ergste was het gezicht in de plooi te houden tijdens de dodelijk saaie orgelintermezzo's. Het was ook nog eens erg koud in de dorpskerk, dat behalve familie van de koorleden maar een handjevol belangstellenden telde. Het viel dus allemaal niet mee, dat hoogtepunt van mijn culturele leven.