Creatief met bot..

Ik vind het fascinerend om een vindingrijk brein aan het werk te zien. Een creatief mens ziet dingen die anderen niet zien. Een sneeuwpop in de eerste laag verse sneeuw. (Okay, iedereen doet het, maar íemand moet er ooit mee begonnen zijn..) Een vliegtuigje in een vel papier. Een boze olifant in een witte wolk. Een nieuwe kans in een probleem. 

Ik las ergens een mooie omschrijving  "The creative adult is the child who survived."  Kinderen zijn creatief. Wij denken dat ze aan het spelen zijn: "Dan was ik moeder, en jij was het kind, en.." Maar volgens mij hebben we het mis. Ze spelen niet, het is bloedserieus, ze beléven het, ze zitten er midden in! 

Ik geloof dat we wonderbaarlijk gemaakt zijn door onze Schepper (ps. 139) en dat het menselijk vermogen tot creativiteit iets van God´s karakter reflecteert. En ik denk dat mensen door mooie dingen te maken en creatief te zijn een soort lofliedje zingen, waardering uiten voor Gods gaven! 

Tot zover de inleiding. Nu wordt het vreemd! 

Afgelopen zaterdag was ik op toeristenpad, en toen stuitte ik op het raarste wat ik ooit heb gezien. Ooit. Echt waar.. Dit is een kerkje in Kutná Hora, een stadje 65 km. ten oosten van Praag. Van buiten ziet het er heel normaal uit. 


Maar stap je de drempel van de kerk over, dan waan je jezelf in één klap in een lachwekkende, uit de bocht gevlogen piratenfilm. 
Guirlandes van schedels en botten. Versieringen van ellekoten en knieschijven, en als pronkstuk een kroonluchter gemaakt van alle botten van het menselijk lichaam.. Je mag hopen dat het allemaal een beetje goed is vastgemaakt.. 
Het is allemaal het werk van een Tsjech genaamd Frantisek Rint. In 1870 kreeg hij de opdracht om ´iets´ te doen met de stapels botten die in de kelders en zijbeuken van de kerk in Kutná Hora lagen opgeslagen.. 

In de kerk bevond zich namelijke de onwaarschijnlijke hoeveelheid botten van ten minste 40.000 mensen. Het verhaal gaat dat er in de dertiende eeuwe een monnik terugkwam van een bezoek aan het Heilige Land met een zakje ´heilige aarde´ in zijn bezit. Hij strooide de aarde uit over de begraafplaats van de kapel. Vervolgens werd de begraafplaats enorm populair bij allerlei aristocratische figuren uit midden-Europa die daar begraven wilden worden. De begraafplaats raakte vol, en al helemaal toen er ook nog de slachtoffers van de dertigjarige oorlog in de 17e eeuw en slachtoffers van de pest begraven werden. Het probleem werd opgelost door botten op te slaan in de kapel.. 

Het verhaal gaat verder bij een halfblinde monnik die een beetje doorgedraaid raakte van zijn toch ietwat sinistere werkomgeving. Hij begon de botten te ordenen, maakte geometrische figuren, stapelde pyramides.. Dat soort dingen.. 

En uiteindelijk verscheen Frantisek, van beroep een houtsnijder, dus op het toneel. En dat was ruim vóór de tijd van ´Pirates of the Caribbean´ en vóór de tijd van Lego. Behebd met een creatief brein zag hij in die stapel botten iets wat de meeste mensen waarschijnlijk niet zien. En hij begon te sorteren, te rijgen, te puzzelen, en te plakken.. 

Het resultaat is volledig bizar! De kerk is het vreemdste wat ik ooit heb gezien.. Maar ook verschrikkelijk fascinerend! 

Wat zal Rint gedacht hebben voordat hij aan de klus begon? Zin of klamme handjes? En zag hij de botten als bouwmateriaal, of dacht hij soms ook aan de mensen erachter? Borrelden nieuwe ideeën in hem op als hij rondrommelde in de bergen botten, of raakte hij geïnspireerd als hij voor het slapen gaan nog een ommetje maakte? En hoe dacht hij over de dood? Als een verre vijand die je zo lang mogelijk moet proberen te negeren, of als een realiteit die je dwingt om na te denken over het leven na de dood? 

Het is een beetje speculeren, maar je zou haast denken dat hij de dood niet als zijn grootste vijand zag. Anders begin je niet aan zo´n project, tenzij je een beetje bijzonder bent (wat hij waarschijnlijk ook wel was). 

"En wanneer dit vergankelijke met onvergankelijkheid is bekleed en dit sterfelijke met onsterfelijkheid, dan zal het woord van de Schrift in vervulling gaan: De dood is verslonden, de overwinning is behaald!" (1 Korinthe 15: 54)


Comments